29.07.2021
Autor: Jarosław Kruk - radca prawny, partner zarządzający | Sylwia Działo - prawnik
3 lipca 2021 r. weszły w życie ważne zmiany w rozpoznawaniu spraw cywilnych, które wiążą się nowymi obowiązkami pełnomocników procesowych. Jednym z najistotniejszych obowiązków jest wprowadzenie elektronicznych doręczeń sądowych przez Portal Informacyjny.
Zmiana doręczeń pism procesowych jest związana z uchwaleniem Ustawy z dnia 28 maja 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, wprowadzającej zmiany m.in. w Ustawie z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.
Dotychczas, zgodnie z artykułem 1311 § 1 kodeksu postępowania cywilnego, Sąd dokonywał doręczeń za pośrednictwem systemu teleinformatycznego (doręczenie elektroniczne), jeżeli adresat wniósł pismo za pośrednictwem systemu teleinformatycznego albo dokonał wyboru wnoszenia pism za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.
Od dnia 3 lipca 2021 r. i przez rok po odwołaniu ostatniego ze stanów epidemicznych doręczenia pism sądowych w sprawach cywilnych zawodowym pełnomocnikom procesowym (tj. np. adwokatowi, radcy prawnemu, rzecznikowi patentowemu lub Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej) będą odbywać się, w znacznym stopniu, przez Portal Informacyjny Sądów Powszechnych. W pierwszym wnoszonym piśmie procesowym należy podać adres poczty elektronicznej i numer telefonu do kontaktu z sądem, a niewykonanie tego obowiązku przez profesjonalnego pełnomocnika będzie stanowiło brak formalny pisma procesowego.
Wprowadzona zmiana nie będzie dotyczyć pism, które podlegają doręczeniu wraz z odpisami pism procesowych stron lub innymi dokumentami niepochodzącymi od Sądu. Wobec powyższego, pełnomocnik procesowy nie będzie miał dostępu na portalu do np. opinii biegłego czy odpisu środka zaskarżenia złożonego przez drugą stronę. Za pośrednictwem portalu otrzymamy jednak wyroki, uzasadnienia wyroków, nakazy zapłaty, postanowienia czy zarządzenia. Dotyczy to również wezwania do uzupełnienia braków formalnych i zawiadomienia o terminie rozprawy.
Istotnym jest fakt, że datą doręczenia będzie data zapoznania się przez odbiorcę z pismem umieszczonym na portalu informacyjnym, a nie sam moment zalogowania się na swoje konto. W przypadku niezapoznania się z pismem, pismo będzie uznawane za doręczone po upływie 14 dni od dnia umieszczenia pisma w portalu informacyjnym. Zważywszy na różne pory migracji danych w portalu, warto pamiętać, że zgodnie z art. 115 kodeksu cywilnego, jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy lub na sobotę, to termin upływa następnego dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą.
Pisma sądowe na portalu będą odbierane w zakładce “dokumenty”, po kliknięciu w ikonkę „pobierz”. Doręczenie pisma za pośrednictwem portalu informacyjnego wywołuje skutki procesowe określone w kodeksie postępowania cywilnego, właściwe dla doręczenia pisma sądowego. Jeżeli charakter pisma uniemożliwi jego doręczenie przez portal, Przewodniczący będzie mógł zarządzić odstąpienie od doręczenia pisma za pośrednictwem portalu i przesłanie pisma w formie papierowej. W przypadku kilku profesjonalnych pełnomocników procesowych występujących w sprawie cywilnej, skuteczne doręczenie nastąpi dopiero z dniem zapoznania się z treścią dokumentu przez pełnomocnika wskazanego jako właściwego do doręczeń.
Co istotne, zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, doręczenia elektroniczne pism sądowych będą dotyczyć wszystkich postępowań w sprawach cywilnych wszczętych i niezakończonych przez dniem wejścia w życie ustawy.
Tak jak zostało wskazane w poprzednim artykule dotyczącym wprowadzenia doręczeń elektronicznych, nowelizacja przewiduje, że doręczenia elektroniczne będą obowiązkowe dla wszystkich podmiotów publicznych. W praktyce oznacza to, że każdy urząd administracji publicznej w Polsce zostanie zobligowany do posiadania własnej skrzynki elektronicznej. Portal sądowy nie umożliwia obecnie technicznego potwierdzenia doręczenia korespondencji – nie posiada odpowiednika Urzędowego Poświadczenia Odbioru na portalu e-PUAP, dlatego wprowadzone przepisy są uznawane przez niektórych za fikcję doręczeń. Niemniej jednak, dzięki nowelizacjom sprawy mają być załatwiane szybciej i bez większych problemów.
Comments