Druga część cyklu artykułów pt. "ZMIANY ZASAD NADZORU RYNKU I WPROWADZANIA PRODUKTÓW DO OBROTU W UNII EUROPEJSKIEJ"
Autor: Joanna Bogdańska - Radca prawny
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/1020 w sprawie nadzoru rynku i zgodności produktów przewiduje wymóg wyznaczenia przez każde z Państw Członkowskich co najmniej jednego organu nadzoru rynku oraz jednolitego urzędu łącznikowego, odpowiedzialnego za koordynowanie działań i informowanie o strategiach krajowych.
Celem działań organów nadzoru ma być skuteczny nadzór nad rynkiem w zakresie produktów udostępnianych drogą tradycyjną jak i online oraz wdrażanie programów naprawczych a także dyscyplinowanie podmiotów gospodarczych w zakresie dbałości o produkt.
W przypadku, podejrzeń, że produkt (stosowany zgodnie z przeznaczeniem) może stwarzać ryzyko dla zdrowia i bezpieczeństwa użytkowników lub gdy nie będzie on spełniał wymogów prawa unijnego, organy nadzoru obowiązane będą do podejmowania odpowiednich czynności, mających na celu wyeliminowanie tego ryzyka. Warto podkreślić też, że już samo podejrzenie możliwości powstania takiego ryzyka może wiązać się z odpowiednią reakcją organu nadzoru.
Szczegółowe uprawnienia dla organów nadzoru będzie ustalana indywidualnie przez każde z Państw Członkowskich, jednak zgodnie z Rozporządzeniem wszystkie organy nadzoru powinny posiadać wspólny zestaw uprawnień w zakresie prowadzenia postępowań i egzekwowania przepisów. Według Rozporządzenia organu nadzoru będą posiadały uprawnienia do:
żądania od podmiotów gospodarczych dokumentacji, specyfikacji technicznej i innych informacji dotyczących aspektów technicznych produktów oraz ich zgodności;
żądania informacji o łańcuchu dostaw, szczegółów sieci dystrybucji, ilości produktów na rynku, innych modeli produktów o tych samych właściwościach technicznych;
żądania informacji pozwalających ustalić właściciela stron internetowych;
przeprowadzania niezapowiedzianych kontroli fizycznych produktów;
wizytowania wszelkich obiektów lub środków transportu wykorzystywanych przez podmiot gospodarczy;
wszczynania z własnej inicjatywy postępowań w celu wykrycia i usunięcia niezgodności;
żądania podjęcia przez podmioty gospodarcze odpowiednich czynności w celu wyeliminowania przypadków naruszeń;
podejmowania działań naprawczych, jeśli podmiot gospodarczy sam ich nie podejmie działań naprawczych, takich jak: zakaz lub ograniczenie udostępniania produktu na rynku czy zarządzenie wycofania produktu z obrotu;
nakładania sankcji, które określone mają zostać przez same Państwa Członkowskie;
pozyskania próbek produktów, w tym także pod ukrytą tożsamością;
podejmowania, w ostateczności, takich kroków jak: usunięcie z interfejsu online treści odnoszących się do kwestionowanych produktów lub żądanie zamieszczenia odpowiedniego ostrzeżenia, jak również ograniczenie dostępu do określonych treści online.
Dodatkowo, Rozporządzenie przyznaje organom nadzoru możliwość posługiwania się jako dowodami wszelkimi pozyskanymi informacjami, ustaleniami oraz dokumentami. Jak widać, uprawnienia organów nadzoru są bardzo obszerne i zakładają dostęp do newralgicznych informacji dotyczących przedsiębiorcy oraz sposobu prowadzenia przez niego działalności.
Unijny ustawodawca zdaje się jednak dostrzegać wrażliwość danych pozyskanych w ramach kontroli wskazując, że organy mają zapewnić poufność pozyskanych informacji. Z drugiej jednak strony ustawodawca przyznaje organom uprawnienie do udostępniania publicznie wszelkich informacji, które uznają za istotne dla ochrony użytkowników końcowych. Mając na względzie ochronę interesów konsumentów jest to rozwiązanie korzystne, jednak niesie za sobą ryzyko nadużyć, które mogą być bardzo dotkliwe dla przedsiębiorców, nawet jeśli weźmiemy od uwagę przyznany podmiotom gospodarczym 10 dniowy termin na ustosunkowanie się do wprowadzanego środka.
Istotne jest również, że w przypadku uznania produktu w jednym z Państw Członkowskich za niezgodne z wymaganiami, organy pozostałych Państw Członkowskich przyjmują domniemanie, że produkty te są niezgodne z wymogami także w innych Państwach Członkowskich.
Planowane jest również stworzenie Systemu Szybkiej Wymiany Informacji, w ramach którego organy nadzoru zgłaszać będą produkty stwarzające poważne ryzyko.
Comments